¯ blog

Köpekler milyonlarca yıldır aramak bulmak üzerine evrimleşmiş canlılardır. Bize nazaran burunlarının büyük olduğu gibi, burunlarından koku için kullanılan reseptör sayısı da bizim burunumuzdakilerden kat ve kat fazladır. Bunlarla beraber beyinleriminde koku tanıtımı için ayrılan kısım ile köpeklerin beyinlerinde koku tanıtımı için ayrılan kısım arasında çok büyük fark vardır. Tüm bu çarpanları üst üste eklediğimiz zaman köpeğin insan oğlundan yüzbinlerce kat daha iyi koku alabildiği sonucuna kolaylıkla ulaşabiliriz.

Bu durum köpeklerin bu konuda kullanılabilmesi için imkan tanımış ve başta avcılık, devamında iz sürmek üzerine köpekler yüz yıllarca kullanılmışlardır. Günümüzde de köpeklerin bu özelliklerinden bir çok branşta faydalanılmaktadır. Dedektör köpek olarak ifade edilen arama yapan ve aramasını istediğimiz kokuyu tespit eden köpeklerin eğitimi bu konuda özel ilgi ve uzmanlık gerektirmektedir. 

Peki köpeğimize arama eğitimi vermek, arama sınavlarına köpeğimizi hazırlamak için nelere ihtiyacımız var? Bu sorunun birincil cevabı köpeğimize ama nasıl bir köpekten bahsediyorum; arama konusunda hevesli bir köpekten tabi ki. Çünkü her köpek arama yapmaz. Bu konuda özel ilgisinin ve yeteneğinin olması köpeği seçme ve yetiştirme konusunda oldukça önemlidir. Bunu şu şekilde anlayabiliriz. Yavrular arasında bir seçim yapacaksak öncelikle yavrulara değil anne babanın bu özelliğine dikkat etmeliyiz. Eğer anne baba arama konusunda eğitilmiş ya da arama yeteneği olan köpeklerse yavrularının da bu konuda yetenekli olma olasılığı oldukça artacaktır.

yavru seçiminde ise oyuncağa olan ilgi ileride o oyuncağı arama konusunda isteği belirleyecek başlıca faktördür. Sonraki süreçte yavru eğitimleri esnasında oyuncağını arama konusunda eğitmen ya da sahibi tarafından yönlendirilir. Burada açık arazide yapılan çalışmalar gibi kapalı alanda yapılan çalışmalar da köpeğin arama ve bulma faaliyetini öğrenmesi için çok önemlidir.

Köpeğin arama eğitimlerinde nihai hedefi tek aşkı olan oyuncağına ulaşma çabasıdır. Köpek oyuncağını bulmak için eğer burnunu kullanmayı öğrenirse ve yaptığı koklama faaliyetleri sonucunda oyuncağına her defasında ulaşırsa artık arama yapmayı öğrenmiştir. Bu tip köpeklere yani sadece oyuncağını arayan köpeklere greendog diyoruz. En azından uluslararası literatürdeki adı bu. Bu tip köpeklere en güzel örnekler workline alman çoban köpekleri, belçika malinoisler başta olmak üzere görev köpekleri ile golden retriever , labrador, cocker gibi av köpeği geninden gelen köpeklerdir. Yerli ırk olarak zerdava cinsi köpekler de yine Türk Silahlı Kuvvetleri’nde kullanılmaktadır.

Başta oyuncağını arayan köpeğe daha sonrasında uygun tekniklerle koku tanıtımları yapılır ve köpekler aramasını istenilen maddelerin kokularına alıştırılırlar ve gereken eğitim bu şekilde düzenli çalışmalarla pekiştirilir. Bizim tavsiyemiz Nato standartlarından, Amerikan ve Alman polis teşkilatlarının istediği gibi hem arama hem de koruma yapabilen köpekler yetiştirmek ve eğitmektir.

Okulumuzda hem greendog ( Topunu arayan, koku tanıtımına hazır köpekler) yetiştirilmekte hem de gereken sınavlara hazırlık çalışmaları yapılmaktadır.

Can GÜLER

Köpek Eğitimi ve Davranış Uzmanı